گنجینه کارآفرینی (5)

قسمت پنجم

نقش کارآفرینان در توسعه کشور

صاحب نظران معتقدند که کارآفرینی موتور توسعه اقتصادی است و اگر به دنبال ایجاد یک کشور موفق هستیم، باید بتوانیم اقتصادی موفق را سازماندهی کنیم و اقتصاد موفق در گرو استراتژی‌های مدون، جامع و فراگیری است که در آن، کارآفرینی محور قرار ‌گیرد یعنی باید فضایی بوجود آید که کارآفرینان در آن فضا بتوانند رشد و نمو کنند. همچنین اقتصادی موفقتر است که قدرت سازماندهی شرکت‌های برتر را در سطح جهانی داشته باشد و این کارآفرینان هستند که می‌توانند چنین شرکت‌هایی را ایجاد کنند.

موانع کارآفرینی
توجه به این این پرسش ها که: چرا یک فرد از فردی دیگر موفق تر است؟ یا این که چرا یک شرکت، عملکرد اقتصادی بهتری نسبت به شرکت دیگر دارد؟ و یا این که چرا یک کشور از کشور دیگر پیشرفته تر است؟ دریچه جدیدی برای ما باز می کند.
متأسفانه ما در طی چهل سال گذشته در آشنایی، معرفی، فرهنگ سازی و نهادینه کردن مقولة کارآفرینی در سطح جامعه، غفلت استراتژیک داشته ایم و این مفهوم کم تر وارد دانشگاه های ما شده است.

بحث کارآفرینی یک بحث توسعه ای است و برای توسعه، الگوهای مختلفی در دنیا وجود دارد، از جمله توسعة درون زا یا برون زا؛ توسعة مبتنی بر مزیت های رقابتی؛ یا مبتنی بر الگوهای جمعیتی خاص، ولی آخرین مدل توسعه، توسعه از طریق کارآفرینی است. در این مدل توسعه، تمرکز بر روی افراد خاصی است که مدل های انگیزشی و خلاقانه دارند، افرادی که به آن ها قهرمانان صنعتی و قهرمانان توسعه گفته می شود.
بدین جهت لازم است فرهنگ کارآفرینی از دبیرستان ها شروع شود و در دانشگاه ها ادامه یابد و نهایتاً عمومی گردد. متأسفانه سیستم آکادمیک ما بروز و استاندارد نیست و از دانشگاه های کشور کمتر خروجی ای به نام کارآفرین داریم. بنابراین در دانشگاه ها باید کارآفرینی جدی گرفته و ترویج شود و دانشجویان در دوره های ویژة کارآفرینی شرکت داده شوند (در همة رشته ها)، به ویژه کسانی که تمایل به کار اقتصادی خصوصی دارند. لازم به ذکر است که گسترش فرهنگ کارآفرینی مستلزم گذشت زمان است و مرور زمان نباید ایجاد یأس و سرخوردگی کند چرا که ناامیدی از بزرگ ترین موانع توسعة کارآفرینی است.

یکی دیگر از موانع کارآفرینی در کشور ما دولتی بودن اقتصاد است. اصولاً کارآفرینی در بستر بخش خصوصی بهتر می تواند رشد و نمو داشته باشد ولی این فضا تاکنون در حد مناسبی ایجاد نشده است. در واقع اصلی ترین مانع کارآفرینی در کشور ما، نگاه و نگرش دولتی است. بسیاری از مسؤولان، کارآفرینی را مترادف با اشتغال می دانند و هم و غمِ خود را مصروف ایجاد شغل می کنند، در صورتی که این درست نیست و باید بسترسازی و توسعه کارآفرینی مورد نظر باشد. البته اگر بخواهیم با دید سیستمی نگاه کنیم باید بگوییم که اگر ورودی سیستم، کارآفرینی باشد، یکی از خروجی های اصلی این سیستم، ایجاد کار و اشتغال زایی است.

 

راهکارهای توسعه کارآفرینی
امروزه کارآفرینی به عنوان عامل کلیدی رشد و توسعه اقتصادی در عصر مدرن شناخته شده است و در مرکز رقابت بین المللی، شرکت های کارآفرینی هستند که لبه تیز رقابتی آنها متوجه به انعطاف سازمانی و استراتژی تغییر مستمر در فرآیندها، محصولات و طرح هاست. طی چند ساله گذشته، کشورهای مختلف به طوری جدی به تشویق و ترویج کارآفرینی پرداخته اند زیرا کارآفرینی موجب بهره مندی مردم و کشور می شود. قبل از آن که مردم بتوانند کاری را شروع کنند، باید دارای سرمایه، تکنولوژی و تسهیلات لازم برای تولید کالا و نیز نیروی کار مناسب باشند؛ همچنین باید دارای روحیه مناسب و شرایط روانی متعادل برای موفقیت در کارآفرینی باشند. با توجه به نیازهای کارآفرینان و مشاغلی که نیاز به حمایت دارند، دولت برای تعیین سیاست و طراحی برنامه ها با هدف تشویق کارآفرینی از بهترین موقعیت برخوردار می باشد. دولت از طریق اعمال خط مشی در وزارتخانه ها و موسسات می تواند موجب شکوفایی کارآفرینی شود.

امروزه تجربیات فراوانی در سراسر دنیا راجع به طراحی برنامه ها، ارتقاء و ایجاد انگیزه و کمک به کارآفرینی وجود دارد. چنین تجربیاتی فقط منحصر به کشورهای اروپایی نیست بلکه در کشورهای آسیایی نیز، سوابق زیادی در رابطه با توسعه کارآفرینی از طریق مراکز متعدد وجود دارد.

---

 ادامه دارد...